Onderstaande boeken heb ik in 2013 gecorrigeerd, persklaar gemaakt (tekstredactie)
of vormgegeven (boekomslag / binnenwerk)
Recentste titel boven, oudste titel beneden
Jan van Aken – De afvallige
(Querido)
Het jaar is 376 na Christus. Uit de onmetelijke Aziatische steppen nadert groot onheil: tienduizenden Goten steken in paniek de Donau over en vragen asiel aan in het Romeinse Rijk. Een orakel wijst de wijnhandelaar Swintharik aan als degene die de crisis kan oplossen en velen gaan naar hem op zoek, ieder met een ander motief. In het ruïneveld buiten Damascus overdenkt Swintharik op een pilaar zijn leven. Als hij beseft dat hij gezocht wordt, slaat hij ijlings op de vlucht. Is hij het slachtoffer van een complot dat het hele Romeinse Rijk bedreigt? En wat was zijn rol bij de moord op de afvallige keizer Julianus? Jan van Aken overtreft zichzelf met een meesterlijke historische roman: geestig, spannend en scherpzinnig tegelijk.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Scott Jurek – Eet & ren
(Prometheus)
In Eet & ren vertelt de wereldberoemde langeafstandrenner Scott Jurek over zijn leven als succesvol atleet en devoot veganist. Hij gaat terug naar zijn jeugd in midwest-Amerika toen hij zijn tijd vooral besteedde aan jagen, vissen en koken voor zijn familie. Zijn begintijd als renner beschrijft hij in geuren en kleuren: hij vond het vreselijk. Toch ging hij door en timmerde hij aan de weg richting wereldrecords. Ondertussen maakte hij de overgang naar het veganisme.
Eet & ren gaat over Jureks ijzeren wil en doorzettingsvermogen en ontkracht alle clichés over optimale voeding om te presteren. Vol spannende verhalen over conditie en competitie, fascinerende weetjes en toegankelijke tips en recepten voor Jureks plantaardige dieet, zal Eet & ren de lezer uitdagen en motiveren om zijn grenzen te verleggen. Een compleet boek voor een vernieuwende blik op eten, rennen en simpelweg het ontdekken van je eigen kunnen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Willem Melching – Hitler. Opkomst
en ondergang van een Duits politicus
(Prometheus)
Wie was Hitler? Wat waren zijn ideeën? Hoe kwam hij aan de macht? Waarom stond vrijwel het hele Duitse volk als één man en vrouw achter hem? In plaats van speculaties over de psychopaat Hitler plaatst Willem Melching de politicus Hitler in de historische en culturele context van zijn tijd en stelt hij deze indringende vragen. Was het Derde Rijk de eerste welvaartsstaat? Waarom stortte Hitler Duitsland in een oorlog, die hij menselijkerwijs gesproken niet kon winnen? En de moeilijkste vraag van allemaal: waarom begon hij de Holocaust en legde vrijwel niemand hem een strobreed in de weg? Een toegankelijk en helder geschreven boek over de opkomst en ondergang van Adolf Hitler, het nationaalsocialisme, de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Een boek voor iedereen die geïnteresseerd is in een van de centrale figuren van de twintigste eeuw.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pete Jordan – De fietsrepubliek
(Podium)
De Amerikaan Pete Jordan raakte na zijn eerste bezoek aan Amsterdam zo gefascineerd door de eindeloze stoet tweewielers in de stad dat hij besloot een duik te nemen in de historie van deze oer-Hollandse gewoonte. Het resultaat daarvan is een kostelijke cultuurgeschiedenis van het fietsen. Jordan verweeft alle mogelijke fietsontwikkelingen – van de fietsscholen eind negentiende eeuw, via het wittefietsenplan, tot de dure bakfietsen van vandaag de dag – met zijn eigen ervaringen als groentje in het drukke Amsterdamse fietsverkeer.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Arjen Lubach – IV
(Podium)
Wanneer Elsa op haar vakantieadres in Zuid-Frankrijk hoort dat haar vader is vermoord, neemt ze direct het eerste vliegtuig terug naar Nederland. Eenmaal in Amsterdam ontdekt ze dat haar vader, een emeritus hoogleraar, een groot staatsgeheim op het spoor was, waarvan het uitlekken onvoorstelbare gevolgen zou hebben.
Met de hulp van Maarten van Eck, de beroemde televisieprofessor, besluit Elsa door te gaan waar haar vader is gebleven. Wat hebben de geschriften van Cicero met het geheim te maken? En wie is toch de mysterieuze Vier? Terwijl ze op de hielen wordt gezeten door politie én moordenaars, volgt er een ijzingwekkende achtervolging van 24 uur, een rit die leidt van Amsterdam, via de Noord-Hollandse duinen, naar Zuid-Frankrijk.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
F. Scott Fitzgerald – De rijke jongen
(Podium)
Naast beroemde romans als The Great Gatsby liet de Amerikaanse schrijver F. Scott Fitzgerald maar liefst 179 verhalen na. Schrijver Ernest van der Kwast dook in dit omvangrijke oeuvre en selecteerde Fitzgeralds meest romantische verhalen, waaronder ‘De rijke jongen’, ‘Terug naar Babylon’ en ‘Winterdromen’, het oerverhaal van The Great Gatsby. De vertellingen knisperen alsof ze gisteren geschreven zijn. Fitzgeralds personages beleven de Amerikaanse droom, ervaren de desastreuze gevolgen van succes en kiezen voor onbereikbare liefdes. Voor wie (nader) wil kennismaken met F. Scott Fitzgeralds werk biedt deze bundel een staalkaart van zijn meesterschap. De Amerikaanse schrijver Francis Scott Key Fitzgerald (1896-1940) behoort tot de grote Amerikaanse schrijvers van de twintigste eeuw. Voor zijn romans en verhalen putte hij rijkelijk uit zijn eigen, roerige leven.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jonathan Robijn – De stad en de tijd
(De Bezige Bij)
Deze verhalenroman, waarin de stad en de tijd de hoofdrol spelen, begint op het moment dat België zich tijdens de wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel voor het laatst als één land aan de wereld toont. Geleidelijk aan verwoest de tijd de stad en ontstaat er iets wat niet langer onder één noemer te vatten is. Brussel is de hoofdstad van een verdeeld land, het culturele centrum van een veeltalige gemeenschap, een chaotische vluchthaven. Gedreven door onrust raken de personen van verhaal tot verhaal steeds ontheemder, in een stad die steeds minder bestaat. Een parfumerie-eigenaar met een losbandige zoon, een legerarts die zelfmoord wil plegen maar ervan wordt weerhouden door een andere zelfmoord, een Armeense pianiste die haar veelbelovende carrière op het spel zet doordat ze in liefde ontbrandt, een Arabische zelfmoordterrorist die zijn eigen aanslag overleeft – het zijn wonderlijke karakters, die in een prachtige stijl tot leven komen in verhalen die wemelen van de subtiele wendingen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cleo & Remco Campert – De ziel krijgt voeten
(De Bezige Bij)
In De ziel krijgt voeten komen de talenten van Remco Campert de schrijver en zijn dochter Cleo Campert de fotograaf voor het eerst samen. De mensen uit de eigen kring van de dochter zijn jong en oud, angry en established, onconventioneel en klassiek en hebben verschillende achtergronden. De foto’s van deze schrijvers, producers, fotografen, muzikanten, beeldend kunstenaars, filmmakers en dichters laten een breed beeld zien van het leven in de kunsten van de afgelopen jaren. Cleo Campert legde ze thuis en in het publieke leven vast, in stillevens en portretten en als ‘fly on the wall’ in de traditionele stijl van journalistieke reportagefotografen.
De teksten van Remco Campert geven een rijk poëtisch commentaar, waardoor de kijker nog meer ziet van deze verbeelding van ons culturele leven.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hugo Claus – Kleine encyclopedie van Het verdriet
(De Bezige Bij)
Het verdriet van België is een familieroman, een autobiografisch werk over de opgroeiende puber Louis Seynaeve, over een collaborerende familie, de Belgische politieke verhoudingen tijdens de Tweede Wereldoorlog en het Vlaanderen van Hugo Claus, dat niet meer bestaat. De roman, die in 1983 verscheen, is een moderne internationale klassieker en is het magnum opus van Hugo Claus. In Kleine encyclopedie van Het verdriet laten Nederlandse en Vlaamse auteurs, onder wie Abdelkader Benali, Thomas Blondeau, Paul Claes, Yannick Dangre, Maarten ’t Hart, Daan Heerma van Voss, A.F.Th. van der Heijden, Tom Lanoye, Jan van Mersbergen en Yves Petry, hun verbeelding de vrije loop op nonnescheetjes, Lutti-caramellen, bottines, jazzclub Hotsy Totsy, kwiestebiebels en verbrande manuscripten.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Typex – Rembrandt
(Oog & Blik)
Rembrandt is een graphic novel over Nederlands grootste schilder. Op het hoogtepunt van zijn roem is Rembrandt getrouwd met Saskia, de liefde van zijn leven. Hij verdient veel geld, maar hij geeft het even makkelijk weer uit. Maar als Saskia overlijdt, raakt hij verstrikt in een affaire met het kindermeisje Geertje, die uitmondt in een serie rechtszaken. In de latere relatie met zijn huishoudster Hendrickje vindt Rembrandt voor korte duur weer troost en genegenheid, maar uiteindelijk sterft hij eenzaam en verarmd. Dit is het beeld wat we kennen van Rembrandt uit boeken, films en tv-series. Typex probeert de schaarse feiten die wel bekend zijn te koppelen aan zijn eigen eenentwintigste-eeuwse realiteit als tekenaar en zich zo goed mogelijk in Rembrandt en zijn naasten te verplaatsen. Hierdoor ontstaat er een wisselwerking tussen de hedendaagse tekenaar en de zeventiende-eeuwse schilder. Zo toont Typex een subjectief menselijk beeld van de schilder; bevlogen en opvliegend, stug en sentimenteel. Typex heeft zich visueel laten inspireren door de tekeningen en schilderijen van Rembrandt en zijn tijdgenoten waardoor beeld en verhaal een geheel vormen. Elk hoofdstuk toont aan de hand van een sleutelfiguur een periode uit Rembrandts leven. Elk hoofdstuk heeft daardoor zijn eigen dynamiek, verteltrant en kleurenpalet. Het verhaal ontvouwt zich op verschillende niveaus zowel grafisch als narratief.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Orhan Pamuk – Het nieuwe leven
(De Bezige Bij)
Osman, een jonge student in Istanbul, is zozeer onder de indruk geraakt van een boek dat hij volledig wil opgaan in het `nieuwe leven waarover hij gelezen heeft. Hij raakt zo geobsedeerd dat hij vervreemdt van vrienden en medestudenten en hij verlaat ten slotte Istanbul per bus om het land in te trekken. Hij doorkruist zo Anatolië, tot in de meest afgelegen provinciestadjes, in zijn zoektocht naar het nieuwe leven, de nieuwe wereld en vooral zoals uiteindelijk blijkt de liefde.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jan Siebelink – Het wonder dat mij is geschied (Schrijversprentenboek 58)
(De Bezige Bij)
In het veelzijdige oeuvre van Jan Siebelink keert een aantal thema’s regelmatig terug. Natuurlijk zijn daar op de eerste plaats de vader en de kwekerij, en in de schaduw daarvan de moeder, de broers en later in zijn leven zijn liefde. De periode in militaire dienst en vooral het leraarschap zijn vormend geweest voor de jonge Siebelink die op zevendertigjarige leeftijd debuteerde om daarna voor altijd aanwezig te blijven in het literaire landschap.
Het Schrijversprentenboek geeft op vrolijke wijze inzicht in de vele facetten van dit schrijversleven. Naast een schitterend beeld van de kwekerij bevat het brieven en typoscripten, en vanzelfsprekend mag ook een deel van de schoenencollectie niet ontbreken.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hans Croiset – Lente in Praag
(Cossee)
Wat gebeurt er met de aankomende student Wouter die op de dag dat hij het huis verlaat, van zijn ouders te horen krijgt dat hij niet hun zoon is? Is de voorbije tijd dan op leugens gebaseerd? Verandert die mededeling iets aan de wederzijdse liefde? Zoeken naar zijn echte ouders blijkt weinig zin te hebben, omdat die tijdens de Tweede Wereldoorlog naar alle waarschijnlijkheid in rook zijn opgegaan. De jonge Wouter raakt op drift en geeft na korte tijd zijn studie op. Hij belandt via een figurantenbaantje bij het toneel waar hij aanleg voor blijkt te hebben maar hij heeft geen werkelijke ambitie. Hij wisselt met de seizoenen zijn liefdes en blijft zoeken naar aanwijzingen die hem inzicht geven in zijn onbekende verleden. Wanneer hij in Praag de liefde van zijn leven ontmoet en zich in verbazingwekkend korte tijd haar taal toe-eigent, beseft hij nog niet dat hij dicht in de buurt van zijn verloren jaren is.
Dan hoort hij dat zijn pleegvader, die zelf in de oorlog een zoon van Wouters leeftijd heeft verloren, huis en haard heeft verlaten om aan een hopeloze zoektocht naar zijn omgekomen kind te beginnen. Wouter besluit hem te zoeken om hem te redden van die waanzin. ‘Een vader, al is het dan een pleegvader die jouw wortels heeft besprenkeld en die jou in leven heeft weten te houden, die laat je niet aan zijn lot over, die laat je niet lopen…’
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wim Deetman – Seksueel misbruik van en geweld
tegen meisjes in de Rooms-Katholieke Kerk
(Balans)
Enkele tienduizenden slachtoffers in Nederland. Dat was een van de schokkendste conclusies van het onafhankelijk onderzoek naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk onder leiding van Wim Deetman, dat in december 2011 werd gepubliceerd. De reacties op het rapport dreunden lang door en zorgden voor nieuwe vragen, met name naar de positie van meisjes. Die komt aan de orde in dit vervolgonderzoek naar het seksuele misbruik van en geweld tegen meisjes. Wim Deetman was bereid ook dit onderzoek te leiden. Het levert opnieuw een onthutsende kijk op in de gesloten wereld van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland. Met ook nu weer ruim aandacht voor de historische achtergronden.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Peter R. de Vries – De R van Rebel
(Wind Publishing) [redactionele begeleiding, zetwerk binnenwerk]
Het boek ‘de R van rebel’ bevat het openhartige en nooit eerder vertelde verhaal van de turbulente jeugd van misdaadverslaggever Peter R. de Vries. Hij maakt in dit boek een eerlijke ‘reconstructie’ van de ‘misdaden’ die hij als jonge tiener heeft gepleegd. Peter laat zien hoe hij zichzelf overwon en terug op het rechte pad kwam; van kruimeldief tot crimefighter.
Wat bijna niemand weet is dat Peter, dé misdaadverslaggever van Nederland, in zijn jongensjaren zelf overal heftig tegen rebelleerde: zijn ouders, de school en de kerk. Peter was als tiener een kruimeldief en een vechtersbaas, maakte zich schuldig aan vandalisme, bracht zijn ouders en leraren tot wanhoop en kwam zelfs in aanraking met de politie. Na eerder zeer succesvolle misdaad-biografieën over anderen te hebben gemaakt, heeft Peter nu een verrassend ‘true crime’ boek over zichzelf geschreven. De herkenbare en toegankelijke schrijfstijl van Peter is ook in ‘de R van rebel’ terug te vinden. Met zijn typerende humor vertelt hij helder en beeldend zijn verhaal. Een fascinerende true crimestory uit de jaren zestig waarin Peter vertelt hoe een kruimeldief toch een crimefighter werd.
Peter: “Het boek is niet alleen een opsomming van jeugdzonden, maar laat ook duidelijk zien hoe die ervaringen en belevenissen mij hebben gevormd tot de misdaadverslaggever die ik nu ben. Een moeizame start kan wel degelijk tot iets goeds leiden. Ik snap als geen ander dat het dubbeltje in je leven soms een andere kant op kan rollen. Maar ik laat ook zien dat je er zelf wat aan kan doen. In die zin zit er in het boekje een belangrijke les. Ik heb het daarom echt met heel veel plezier geschreven.”
. . .
Zie mijn Facebook-post na de – zoals later bleek, dodelijke – aanslag op Peter:
https://www.facebook.com/fred.baggen/posts/6382152368476634
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Simon Garfield – Op de kaart
(Podium)
‘Een verrukkelijk boek over letterliefde’: dat schreef Dirk Leyman in De Morgen over Precies mijn type (2012), waarin Simon Garfield de geschiedenis van de typografie belicht. Op dezelfde enthousiasmerende, onnavolgbare manier schrijft hij in Op de kaart over landkaarten en atlassen.
Garfields belangstelling voor kaarten wordt gewekt wanneer hij als kind dagelijks de metrokaart in de Londense subway bestudeert. Zijn fascinatie is sindsdien alleen maar toegenomen. Kaarten geven immers onze visie op de wereld weer, ze zijn het verslag van de vooruitgang die we als mensheid maken en vooral: ze vertellen onze verhalen. In Op de kaart onderzoekt Simon Garfield hoe kaarten, vanaf de eerste schetsen van de oude Grieken tot aan Google Maps, de geschiedenis hebben beïnvloed. Hij vertelt over de onmogelijke opdracht om Afrika in kaart te brengen, over het maken van de perfecte globe, over Ptolemeüs en Johannes Blaeu, over de ontdekkers van de Zuidpool en de ‘star maps’ in Hollywood. En waarom heet Amerika eigenlijk niet Columbus?
Deze en andere intrigerende, verrassende vragen worden door Garfield op een bevlogen en toegankelijke manier besproken, en dat maakt van Op de kaart een ideaal non-fictie boek voor op vakantie.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Willem Maarten Dekker – Provocatie
(Groen) [boekomslag, zetwerk binnenwerk]
Godslasteraars! Zo werden Jezus en de eerste christenen genoemd. De God van het kruis riep weerstand en ergernis op bij zowel Joden als ‘heidenen’. Hoe kunnen we in onze tijd iets van deze oorspronkelijke, provocatieve betekenis van het Evangelie terugvinden?
Een tijd waarin het woord ‘God’ de meeste mensen niets meer zegt, anderen er hun eigen invulling aan geven en het voor een slinkende groep zo’n overbekend woord is dat het ook weinig meer oproept. In Provocatie – over de zin van God en geloof geeft Willem Maarten Dekker in dertien essayistische hoofdstukken een hernieuwde betekenis aan de twee belangrijkste woorden van het christendom: God en geloof.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tony Reinke – Lees!
(Groen) [boekomslag, zetwerk binnenwerk]
Waarom zou ik boeken lezen? Hoe kan ik daarvoor tijd vinden? Welke boeken kies ik om te lezen? In onze beeldcultuur is het lezen van boeken niet meer vanzelfsprekend. Het toegenomen gebruik van televisie en sociale media hebben het naar de achtergrond verdreven. In dit boek vertelt Tony Reinke waarom het zo belangrijk is om boeken te lezen. De auteur zet uiteen, onder andere op grond van de Bijbel, waarom christenen mensen van het Boek zijn. En waarom lezen voor een christen dus van levensbelang is. Reinke geeft allerlei praktische tips en handige lijstjes voor het lezen. Ontdek hoe belangrijk het is om leesprioriteiten te stellen en om het juiste boek op het juiste moment te lezen. Lees! is een praktische boek dat niet-lezers over de drempel helpt en boekenwurmen handreikingen geeft om meer plezier te krijgen in hun leesgedrag.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Johannes Gerloff – De Palestijnen
(Groen) [boekomslag, zetwerk binnenwerk]
‘Wie het Joodse volk en de Joodse staat wil begrijpen, kan niet om het bestaan, denken en handelen van het Arabische buurvolk heen. Wie een vruchtbare bijdrage wil leveren aan een politieke vrede in Israël en de Palestijnse gebieden, moet de Palestijnen kennen.’
De opvattingen over de Palestijnen zijn heel divers. Voor de een is het volk een vervolgde minderheid, de ander ziet alleen de gruweldaden.
In dit boek geeft Johannes Gerloff ons een veelzijdige blik achter de schermen bij het Palestijnse volk. Hij interviewt sjeiks, korangeleerden en inwoners van vluchtelingenkampen. Daarbij wordt de ‘andere kant’ niet uit het oog verloren: er is ook aandacht voor Joodse vluchtelingen uit Arabische landen.
De persoonlijke verhalen en foto’s geven een verrassende kijk in het leven van een volk dat altijd in het brandpunt van de geschiedenis heeft gestaan.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Francesca Melandri – Hoger dan de zee
(Cossee)
In 1979 bezoeken Luisa en Paolo op een berucht gevangeniseiland voor de Italiaanse kust hun familieleden. Luisa bezoekt haar man, tweevoudig moordenaar, Paolo bezoekt zijn zoon, lid van de linkse terreurgroep Rode Brigades. Het idyllische eiland, waar het altijd naar zout en vijgen ruikt, is zwaar bewaakt. De bezoeken in de extra beveiligde afdeling zijn gelimiteerd en staan onder streng toezicht.
Luisa heeft een grote zak ravioli meegenomen, omdat haar man daardoor misschien makkelijker in contact zou komen met andere gevangenen. De pasta wordt geconfisqueerd. Paolo en zijn zoon zitten meestal zwijgend tegenover elkaar, beiden op zoek naar de juiste woorden.
Een opkomende storm dwingt het tweetal de nacht op het eiland door te brengen. De gevangenisdirecteur wil hen streng in de gaten houden. Als de bewaker Nitti hen bij hem thuis ontvangt, neemt het verhaal voor iedereen een verrassende wending.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Marcel Beyer – De smalle grens tussen vreugde en verdriet
(Cossee) [boekomslag, zetwerk binnenwerk]
Wij lachen en huilen om hetzelfde Zo is de mens. Michel de Montaigne, De essays Twaalf auteurs uit twaalf verschillende landen schreven in de geest van Montaigne korte verhalen, essays en autobiografische bespiegelingen; in koor, maar met hun eigen stem. Ze nemen ons mee naar Israël en Spanje, naar een nachtelijk roverskamp of op een wandeling langs de Moldau, we dalen met ze af naar de diepste eenzaamheid en klimmen op naar de hoogste liefde. Edgar Keret, Marja Pruis, Laurent Binet, Marcel Beyer en andere Europese denkers en dichters schreven vanuit hun eigen achtergronden maar overstijgen die op sublieme wijze. Ze belichten onze gedeelde menselijkheid en ons veranderlijke gemoed, hoe wij allen worstelen met dezelfde grote kernvraag: hoe te leven? Op zoek naar een antwoord bieden de verzamelde teksten hoop, houvast en troost. Zoals literatuur dat doet, in al haar toonaarden.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bruno Apitz – Naakt onder wolven
(Cossee)
De Poolse gevangene Jankowski smokkelt op een koude februaridag in 1945 in een oude koffer een driejarig jongetje kamp Buchenwald binnen. Het blijkt – paradoxaal genoeg – de enige mogelijkheid om het kind voor transport naar Auschwitz te behoeden. Maar het illegale kampcomité ziet haar verzetsacties daardoor ernstig in gevaar gebracht. Het jongetje moet weg. Höfel, Kropinski en anderen zijn het daar echter niet mee eens en verstoppen het kind in de kledingopslag. Zij weten heel goed dat de ontdekking van het kind door de SS met zekerheid de dood voor hen allen tot gevolg heeft. Hun gedrag valt op. Höfel en Kropinski worden wekenlang gemarteld, zonder iemand te verraden. Ook de gevangene Pippig zwijgt, maar hij overleeft het Gestapoverhoor niet. Een ander wordt door de SS tot ‘informatiediensten’ gedwongen. Als die een lijst met 46 namen van het kampcomité samenstelt, wordt de situatie nog grimmiger. Wie heeft nog een overlevingskans? Hoe dichtbij zijn de bevrijders? Het comité moet laveren tussen de bescherming van de eenling en de verantwoordelijkheid voor de meer dan 50.000 gevangenen.
Naakt onder wolven is zo aangrijpend en spannend omdat er voortdurend de moeilijkste keuzes gemaakt moeten worden. Mag je voor een goede zaak iemand doodslaan? De redding van de een met de dood van een ander betalen? De methodes van de vijand gebruiken? De roman laat zien hoe flinterdun de scheidslijn tussen held en verrader soms kan zijn, en waartoe mensen in uiterste nood in staat zijn. Apitz vertelt hun verhalen met begrip en passie.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stefan Hertmans – Oorlog en terpentijn
(De Bezige Bij)
Het verhaal van een kleine held in de Grote Oorlog die ervan droomde kunstenaar te worden.
Vlak voor zijn dood in de jaren tachtig van de vorige eeuw gaf de grootvader van Stefan Hertmans zijn kleinzoon een paar volgeschreven oude cahiers. Jarenlang durfde Hertmans de schriften niet te openen – tot hij het wél deed en onvermoede geheimen vond. Het leven van zijn grootvader bleek getekend door zijn armoedige kinderjaren in het Gent van voor 1900, door gruwelijke ervaringen als frontsoldaat in de Eerste Wereldoorlog en door een jonggestorven grote liefde. In zijn verdere leven zette hij zijn verdriet om in stille schilderkunst. Stefan Hertmans’ jarenlange fascinatie voor zijn grootvaders leven bracht hem uiteindelijk tot het schrijven van deze aangrijpende roman. ‘De verste herinnering die ik aan mijn grootvader heb, is die aan het strand van Oostende.’
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pieter Hilhorst – De belofte
(De Bezige Bij)
Onverwacht werd Pieter Hilhorst in november 2012 de opvolger van Lodewijk Asscher als wethouder in Amsterdam. Als politicoloog en columnist van de Volkskrant had hij de politiek geanalyseerd, als ombudsman bij de VARA de politiek bekritiseerd en als presentator van Politieke Junkies politieke spelletjes blootgelegd. En toen werd hij zelf politicus. In een razend tempo beleefde hij opkomst en ondergang. De idealist die de politiek wilde veranderen, werd zelf door de politiek veranderd.
In een openhartig relaas maakt Hilhorst de hitte voelbaar van politieke strijd. Hij ontleedt het ambacht van politicus en gaat op zoek naar de wetten van de macht – niet om als een moderne Machiavelli te leren hoe het meest effectief te heersen, maar om te verkennen hoe de gesloten politieke praktijk kan worden opengebroken. Hoe verweer je je tegen cynische machtspolitiek? Hoe verwezenlijk je je idealen in de huidige mediademocratie? Politiek moet niet de kunst zijn van wat mogelijk is, maar de kunst om waar te maken wat onmogelijk lijkt.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Steffen Kverneland – Munch
(Oog & Blik)
Edvard Munch is wereldberoemd om zijn schilderij De schreeuw. Maar de excentrieke Noorse kunstenaar heeft nog veel meer prestaties op zijn naam staan. Op het hoogtepunt van de belle époque schudde hij samen met andere revolutionaire kunstenaars de ingeslapen, burgerlijke kunstwereld wakker. Zijn gedrevenheid komt tot uiting in zijn schilderijen, die een vreemde mengeling van dromen, visioenen en gevaarlijke vrouwen zijn. Munch is een unieke visuele biografie. Het is een liefdevolle en komische close-up van een uitzonderlijke expressionist, maar ook een portret van de Scandinavische kunstwereld van de laat-negentiende eeuw. Steffen Kverneland vertelt het verhaal met humor en vaart.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A.F.Th. van der Heijden – De helleveeg
(De Bezige Bij)
Ze noemden haar schertsend Tientje Poets maar haar schoonmaakwoede ging over lijken.
In De helleveeg keert A.F.Th. van der Heijden terug naar het decor en de personages van zijn vermaarde cyclus De tandeloze tijd. We maken kennis met Albert Egberts tante Tiny. Ze lijdt aan smetvrees en heeft een dwangmatig scherpe tong. Voor Albert is tante Tiny even afschrikwekkend als intrigerend. Met majestueuze beheersing van de stof en met humor voert Van der Heijden ons zijn vertrouwde en hernieuwde universum binnen, en levert daarmee het bewijs van de vitaliteit en kracht van zijn schrijverschap.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Owen Donkers – IJsbrood
(Thomas Rap)
IJsbrood vertelt het verhaal van een doorsnee Nederlands gezin: twee hardwerkende ouders, twee schoolgaande kinderen. Niks aan de hand. Tenminste, dat is waar de jonge zoon des huizes altijd op heeft kunnen vertrouwen. Totdat zijn moeder op een kwade dag spoorloos blijkt te zijn verdwenen. En dat terwijl hij zelf over twee weken moet dammen om het Nederlands kampioenschap. Zijn zus weet zeker dat het scheiden gaat worden, maar hun vader zwijgt intussen in alle toonaarden. Terwijl de dag van de grote wedstrijd nadert, wordt langzaam meer duidelijk over het lot van moeder. Met groot talent voor onderhuidse spanning schreef Owen Donkers met IJsbrood een aangrijpend familieverhaal.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Leon de Winter – Alle verhalen
(De Bezige Bij)
In deze grandioze bundel zijn voor het eerst alle verhalen van Leon de Winter samengebracht: de verhalen uit zijn twee eerdere bundels Over de leegte in de wereld en Een Abessijnse woestijnkat staan naast verhalen die nooit eerder in boekvorm verschenen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cees Nooteboom – Eilanden, rif en regenwoud
(De Bezige Bij)
‘Ik ga op mijn rug liggen in die kleur van Myceens aardewerk, en kijk. Verbeelde vissen die omlaagzwemmen, het raffinement van de tekening, de kleine witte mensen daarnaast zo nederig, gezichtsloos, alsof ze wilden zeggen dat ze er eigenlijk niet waren. Op een andere plaats is hun schaduw rood tegen een rode achtergrond, silhouetten van jagers. Als ik langer kijk zie ik dat de rotswand honderd kleuren heeft, erosie, verwering, schimmel, tijd, alles heeft zich in die steen genesteld en daaroverheen staat het beeld geschreven dat daarbuiten, levend, als werkelijkheid bestond en door iemand heen moest om hier zo in de kleuren van de grond opnieuw te bestaan, onbeweeglijk, opgeschreven, over de jaren heen gekrast.’
Aan het eind van de jaren tachtig trok Cees Nooteboom door Australië, het onmetelijke land aan de andere kant van de wereld. Op zijn eigen, onovertroffen manier deed hij verslag van zijn reis door het land. In het nieuwe millennium was hij er weer, nu onder meer in Broome, de stad in het noordwesten, waar in de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederlands-Indië veel Nederlanders heen gingen, op de vlucht voor de Japanners – die de stad vervolgens in 1942 bombardeerden.
‘Wat verbaast aan de geschiedenis van dit land is dat het zo vlug gegaan is. Je begint met een schip vol slachtoffers, soldaten en ambtenaren, en twee eeuwen later heb je een land, dan zijn de bergen benoemd, de kadasters volgeschreven, de eerste vestingen monumenten, de onderzoekers en gouverneurs straatnamen, de kerkhoven geruimd, de planken in de bibliotheken vol met opsomming.’
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cees Nooteboom – Continent in beweging
(De Bezige Bij)
‘De warme lucht van het vliegveld wikkelt zich om ons heen, het ruikt hier anders dan in Rio, ik zoek in mijn herinnering en vind Suriname. Er hangt iets noodlottigs aan dit soort kleine, tropische vliegvelden. Tussen het eenzame groepje dat nu van het verlaten vliegtuig naar het stationsgebouw wandelt bevinden zich geheime agenten van le Carré, Greene en Fleming, en daarom is er natuurlijk ook die vrachtwagen vol gewapende militairen, sombere gezichten onder meedogenloze helmen. Een bus waar Breda op staat rijdt ons naar de stad. Links liggen onophoudelijk stranden met niemand erop. Op zee een enkele keer een vlot met een visser, een uitgeholde boomstam met een zeil dat naar achteren leunt als een topzware ganzeveer.’
Brazilië, Bolivia, Mexico, Suriname: het zijn aansprekende landen waar Cees Nooteboom voet aan wal zet – en doordat hij erover schrijft wordt de aantrekkelijkheid ervan alleen maar groter. Het meest bijzonder is het verslag van een scheepsreis vanuit de Chileense haven Valparaiso via Vuureiland naar Buenos Aires, af en toe onderbroken door het bezoek aan een stad aan de kust: ‘Ik bevind me op een schip dat tussen de scherpe rotswanden in dit vreemde dal van ijswater stilligt. De motoren staan op andante, maar we gaan nergens heen. Het levende ijs wordt rondgedeeld in glazen en ziet eruit als ijs, wit, glanzend, doorzichtig. Als de whisky eroverheen spoelt, ontstaat er even een effect van vloeibaar goud over doorzichtig zilver. Drink ik nu 23 000 jaar oud water? Water van voor Plato, Homerus, Aristoteles, Christus? Bewaarde tijd, dat is wat ik drink. Oud water.’
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Femmetje de Wind – Rivka
(Xander) [proeflezen]
Rivka Cohen groeit op met een vader die een zwaar oorlogstrauma meetorst. Ze probeert te ontsnappen aan zijn emotionele claim en loopt regelrecht in de armen van de veel oudere, getrouwde en zeer succesvolle Amsterdamse strafpleiter Daniel Rubinstein. Hij lijkt in alles het tegenbeeld van haar vader. De relatie begint veelbelovend, maar eindigt in een tranendal. Rubinstein is net als Rivka’s vader een diep getraumatiseerd man.
Tien jaar later is Rivka gesetteld, ze heeft een man en een dochtertje. Toch blijft ze onrustig en twijfelt ze voortdurend over haar keuzes. Als Daniel dan onverwachts weer opduikt, brengt hij behalve intense gevoelens ook vragen mee over haar verleden aan blijkt te liggen. De ontmoeting dwingt Rivka haar twijfels te toetsen en op zoek te gaan naar de wortels van haar familietrauma’s. Hoe dichter ze bij de waarheid komt, hoe verder weg ze raakt van haar zekerheden tot ze alles dreigt te verliezen. Hoe ver zal Rivka gaan in haar poging het verleden te herstellen?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Diverse auteurs – jeugdboekenserie Boekenbakkers (2013)
(Wind Publishing) [redactie, zetwerk, drukwerkbegeleiding]
Supermarktketen Emté organiseert dit jaar weer de schrijfwedstrijd BoekenBakkers. Kinderen schreven verhalen die uitgewerkt worden in een heus boek.
Eline ontdekt een boek uit de kast waarin niets staat. Dan zuigen de witte bladzijden haar op. Ze komt in een kleurloze, wite wereld terecht, waar ze Max ontmoet die niet weet wie hij is. Samen gaan ze op zoek naar de verhalendief. Vanaf ca. 9 jaar.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Marc Poorter – De waarheid en het Koninkrijk
(Prometheus)
De vijftienjarige Mario groeit op in de zekerheid dat de wereld op 1 januari zal vergaan. Op die dag zal God de aarde in een Paradijs veranderen. Zijn leven lang wordt Mario voorgehouden dat zijn klasgenoten, indien ze het goede nieuws van Gods Koninkrijk niet aanvaarden, vernietigd zullen worden.
Naarmate de 31ste december dichterbij komt, moet Mario zo veel mogelijk anderen overtuigen van het naderende einde. Intussen moet hij bovendien weerstand bieden aan de verlokkingen van de slechte wereld. Maar is het denkbaar dat de wereld op 1 januari toch nog bestaat, of is dat een leugen van ongelovigen? Mario zal het zelf moeten ervaren.
De Waarheid en het Koninkrijk is een opzienbarende roman die zich afspeelt in de besloten wereld van de Jehovah’s Getuigen, geschreven door een auteur die daar zelf in opgroeide. Marc Poorter beschrijft in een sobere, heldere stijl de overtuigingen en ongemakken van zijn personages: Mario, zijn ouders en zijn zuster. Het boek geeft een eerlijk en ontluisterend beeld van een voor velen onbekende wereld.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Benjamin Burg – Redder in nood
(Podium)
Zeebrugge, 6 maart 1987: de veerboot Herald of Free Enterprise kapseist kort na vertrek. De grootste scheepsramp sinds de Titanic voltrekt zich. Als Ivo Tempel bijkomt in het ziekenhuis, is hij een held. Hij zou met zijn lichaam een brug hebben gevormd waarover vele opvarenden een veilig heenkomen wisten te vinden. Wat volgt is de even schrijnende als hilarische zegetocht van een man die tot dan toe een bestaan in de schaduw leidde. Redder in nood is een spannende dark comedy over ambitie en grootheidswaan.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Janneke Siebelink – Mijlenver in het midden van de wereld
(La Storia della Vita) [boekverzorging]
Dit boek gaat over twee bijzondere mensen uit Friesland, met een rijke historie vol herinneringen die niet verloren mogen gaan. Ze verlieten op jonge leeftijd Friesland om varend hun geld te verdienen, hij als kapitein en zij als kok. Op schepen met klinkende namen als Cascade, Vivat en Bonanza. Tot de kinderen kwamen en de behoefte aan vaste grond en rust harder aan hen trok dan de deining van de golven en het afwisselende leven op zee.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wim van Gent – Van levensbelang
(Groen) [boekomslag, zetwerk binnenwerk]
Een bergbeklimmer die aan een traject begint, zekert zich om veilig te kunnen klimmen. Zo mag jij je ook zekeren in de Bijbel, om veilig je bestemming te bereiken. Bijbellezen is van levensbelang. Dit dagboek wil je helpen om d at te ontdekken. De teksten die erin staan, zijn duidelijk en direct en bevatten veel praktijkvoorbeelden. De vragen die aan de orde komen, gaan over je persoonlijke leven en je geloofsleven. Wat daarover wordt gezegd, komt zo dichtbij dat ook jij tot de ontdekking zult komen: de Bijbel is een praktisch boek, een gids voor je leven!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rika Ten Voorde – Opwekking en gebed
(Groen) [boekomslag, zetwerk binnenwerk]
Bij een opwekking komt de Kerk tot grote bloei en komen zeer veel mensen tot geloof. Hoe kan een opwekking ontstaan en welke plaats heeft gebed hierin?
Rika ten Voorde onderzocht de geschriften van de bekende opwekkingstheoloog Jonathan Edwards. In Opwekking en gebed laat ze zien hoe belangrijk het gebed voor een opwekking is en wat er kan gebeuren als wij, persoonlijk of met elkaar, daarom bidden.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Henk van Tuinen – Nederland kan menselijker
(De Bezige Bij)
Wij consumeren nu viermaal zoveel als onze grootouders, maar we voelen ons nauwelijks gelukkiger. Een op de acht werknemers kampt met een burn-out en een miljoen Nederlanders slikt antidepressiva. Onze samenleving is de laatste decennia meegesleept door een cultuurverandering, die vooral is gevoed door de commercie en de alomtegenwoordige marketing, die onze media steeds sluwer doordrenkt. Ons land kan menselijker analyseert scherp deze ontwikkeling en komt met praktische en originele voorstellen om de eenzijdige commerciële manipulatie van de samenleving te neutraliseren. Zowel Van Tuinens analyse als zijn voorstellen passen in een samenhangende visie op mens en samenleving, die gebaseerd is op onder meer neurowetenschap en nieuwe economische theorieën. Financiële markten en economen zullen in Van Tuinens visie een aanmerkelijk bescheidener plaats moeten innemen dan ze in de laatste jaren hebben opgeëist, en de aldus vrijgekomen ruimte kan worden ingenomen door burgers die hun soevereiniteit herwonnen hebben.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Paul Claes – Plastic love
(De Bezige Bij)
Herman, een student wiskunde, wordt meegesleept door de seksuele dromen van zijn generatie. Als leraar trouwt hij met een maatschappelijk bewogen arts. Wanneer hun relatie bekoelt, zoekt hij troost in de armen van een collega. Maar de ware passie vindt hij in de gedaante van een pril, pervers meisje. Wat hun gezamenlijke reis naar een idyllisch paradijs van zand en zee moest worden, groeit uit tot een nachtmerrie onder de zon van Corsica. In alle romans van Paul Claes weerspiegelt de verwarring van het hoofdpersonage een verandering in tijdgeest. Dit boek geeft een onthutsend beeld van een seksuele revolutie die nog altijd naschokt. Plastic love is een bloedstollend verhaal van een amour fou in de woelige jaren zestig en zeventig.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Frank Martinus Arion – Heimwee en de ruïne
(De Bezige Bij)
Frank Martinus Arion heeft bekendheid verworven als schrijver van romans en verhalen. Weinigen weten dat hij in 1957 zijn entree maakte in de Nederlandse letteren als dichter. In de afgelopen decennia bleef Arion gedichten schrijven. Hij publiceerde in kranten en tijdschriften en droeg geregeld poëzie voor, altijd tot groot enthousiasme van zijn gehoor.
In Heimwee en de Ruïne zijn deze gedichten eindelijk verzameld. Deze uitgave vormt een belangrijke bouwsteen in het literaire oeuvre van Arion. Hier zien we zijn schrijverschap tot volle wasdom komen: onconventioneel, soms fel, maar altijd gebed in een filosofische gedachtestroom, verzacht met ironische terzijdes.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bas Heijne – Angst en schoonheid
(De Bezige Bij)
Angst en schoonheid is een bevlogen essay over leven en werk van Louis Couperus, volgens Bas Heijne de grootste romancier die Nederland gekend heeft. Heijne haalt Couperus naar deze tijd en laat zien dat de levensvragen die hij zich stelde nog altijd ónze vragen zijn: ‘Hoe kan een mens zichzelf overeind houden in een wereld waarin alles vergankelijk is, waarin de mens die zich ontworstelt aan de benepenheid van zijn eigen kleine wereld niet automatisch een rijker, zinniger leven wacht, maar misschien juist de wanhoop van de totale leegte?’
Heijne dringt door tot de kern van het werk van Couperus. Zijn boek is ook een persoonlijke confrontatie met een schrijver die hem meer over zichzelf heeft geleerd dan welke denker ook.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Paul van der Steen – Ware grootheid,
schamele kleinte. Twee eeuwen Nederland
(De Bezige Bij)
Een nogal willekeurig grondgebied met een al even willekeurige groep mensen binnen door buitenlandse mogendheden bepaalde grenzen. Dat was het Koninkrijk der Nederlanden in de eerste jaren. In twee eeuwen tijd kromp het grondgebied. Het aantal mensen groeide. Het volk leerde, ontdekte, bouwde, sloopte, luierde, liep, reed, voer, vloog, kookte, at, gaf, nam, dacht, herdacht, oordeelde, veroordeelde, vermoordde, won en verloor. De natie voelde zich onderling soms zeer verbonden en was dan weer hopeloos verdeeld.
Ware grootheid, schamele kleinte voert de lezer langs een uiteenlopende reeks momenten, bekende en onbekende personen en ontwikkelingen uit de geschiedenis van de afgelopen tweehonderd jaar en probeert ondertussen de nationale geest te vangen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Donna Tartt – Het puttertje
(De Bezige Bij)
Theo Decker, een dertienjarige jongen uit New York, overleeft op wonderbaarlijke wijze een aanslag waarbij zijn moeder om het leven komt. Zijn vader is een paar maanden daarvoor verdwenen en Theo komt na de aanslag bij de familie van een rijke vriend terecht. Hij is verbijsterd door zijn nieuwe leefomgeving, verward door zijn klasgenoten die het moeilijk vinden met hem om te gaan en diepbedroefd door het verlies van zijn moeder. Theo vindt houvast aan dat ene object dat hem aan haar doet denken: een klein, mysterieus schilderij, dat hem uiteindelijk in de onderwereld van de kunst doet belanden.
Het puttertje is een roman met een ongekende energie en vertelkracht, waarin Donna Tartt levendige personages, betoverend taalgebruik en adembenemende spanning combineert met diepgaande bespiegelingen over liefde, identiteit en kunst. Een prachtig boek over verlies, obsessie, overlevingskracht en de meedogenloze speling van het lot.
[½ deel gecorrigeerd]
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pepijn Vloemans – Survivalgids voor het consumptieparadijs
(Querido)
‘Vroeger was de mens zondig omdat hij uit het paradijs verdreven was; vandaag voelen we onbehagen omdat we in een consumptieparadijs geboren zijn.’ Pepijn Vloemans zoekt een antwoord op de vraag hoe de economie onze levens beheerst. Is economische groei nodig om gelukkig te worden? Waarom associeert de een het woord duurzaamheid met ‘lijden’ de ander met ‘geluk’? En hoe zit het met het genot van het kopen?
Vloemans leest Epicures, Proust en Thoreau en probeert inzicht te geven in de verlangens die onze levens regeren. Zo komt hij tot nieuwe inzichten over vrije tijd, bezit, status en competitie. Survivalgids voor het consumptieparadijs is hét handboek om de economische crisis te doorstaan, de duurzame economie te begrijpen en de drijfveren achter ons koopgedrag bloot te leggen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dominique van der Heyde – Spitsroeden lopen in Den Haag
(Querido)
Hadden Rutte en Samsom dan toch vanaf het begin andere partijen bij hun coalitie moeten betrekken? Mijn antwoord daarop is: nee. Dominique van der Heyde, die voor het NOS Journaal de landelijke politiek volgt, staat bekend om haar grote dossierkennis, haar scherpzinnige analyses en haar ongezouten meningen. In Spitsroeden lopen in Den Haag biedt ze een blik achter de schermen van de politieke verslaggeving: we volgen haar een jaar lang in haar dagelijkse bezigheden op het Binnenhof, tot de aanloop naar Prinsjesdag. Hoe komt ze aan haar informatie, hoe duidt ze partijstandpunten, hoe bereidt ze zich voor op de uitzendingen en wat vindt ze eigenlijk van de huidige politici en hun beleid?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jan van Aken – Het oog van de basilisk
(Querido)
Het oog van de Basilisk, het debuut van Jan van Aken, laat zich lezen als het vervolg op De Afvallige, de veelgeprezen historische roman over de omzwervingen van de pilaarheilige Swintharik door het Romeinse Rijk. In Het oog van de Basilisk is Swintharik naar eigen zeggen honderdvijfentwintig jaar maar nog net zo dorstig als in De Afvallige.
De hoofdpersoon Epiphanius Rusticus is een soldaat net terug van het front, in het Italië van de vijfde eeuw. Zijn kameraad Kyprianos, een historicus die hij lang niet gezien heeft, stuurt hem een verslag van de historische ontmoeting tussen Attila de Hun en paus Leo de Grote. Epiphanius was hierbij aanwezig, en zowel hem als Kypianos kennen Leo van jongs af aan.
Samen bezochten ze toen ze jong waren vaak het bordeel van een betoverend mooie vrouw, een bordeel genaamd de Basilisk. En in dit bordeel waren de werkelijke machtsverhoudingen in Rome blootgesteld aan het daglicht. Rome was in deze tijd enorm aan het vervallen, al was er veel decadentie, niet alleen bij de laagste klasse in de samenleving. Epiphanius is van mening dat het getuigenschrift van Kyprianos aangepast moet worden, hij was er immers zelf niet bij. Daarom zet Epiphanius ze op schrift. Een relaas van een ooggetuige van en deelnemer aan de ontmoeting tussen een goddeloze en een kerkvorst is het gevolg. Beiden partijen zijn niet bereid voor elkaar te buigen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Christoph Ransmayr – Atlas van een bange man
(Prometheus)
Rondom de wereld in zeventig reizen. Overal ziet de Oostenrijkse schrijver Christoph Ransmayr iets wat zijn nieuwsgierigheid wekt en zijn verbeelding prikkelt: van de wegroestende Russische oorlogsvloot in de haven van Moermansk tot de tropische stranden van Sri Lanka, van het afgelegen muiterseiland Pitcairn in de Stille Oceaan tot de drukke winkelstraten van Mexico-Stad en een hectische vismarkt in Jemen. Ik zag… met deze woorden opent de verteller telkens een nieuwe onvergetelijke ervaring. Hij voert zijn lezers mee naar wonderlijke ontmoetingen met uiteenlopende mensen als een Britse vogelaar die de hele Chinese Muur afwandelt, een uitgehongerde jonge straatmuzikante voor een juweliersetalage, drie monniken in een grot in de Himalaya, de kinderen met wie hij vanuit de bosjes een bronstige jonge olifant bespiedt, de Amerikaanse miljonair wiens droom het is de Noordpool tot zijn golfbaan te maken, de waardin van de eenzaamste herberg ter wereld en de gepensioneerde onderwijzer die in zijn eentje het joodse kerkhof van een Tsjechisch stadje weet te behoeden voor vernietiging.
Elk van deze zeventig reisverhalen is een opzichzelfstaand literair meesterwerkje. Maar Ransmayr schreef niet zomaar het zoveelste reisboek: Atlas van een bange man is zowel een nietsontziend literair zelfportret als een even koene als adembenemende poging om de hele huidige wereld in woorden te vatten. Zoals vele landkaarten samen een atlas vormen, zo rijgen de afzonderlijke reizen zich in dit boek aaneen tot een indringende bespiegeling over leven en dood, over noodlot en geluk – tot een cartografie van de mensheid.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Justine le Clercq – Wegens geluk gesloten
(Podium)
‘Je moet er niet mee zitten als je een keer geniet van een klant, als je een keer klaarkomt. Is toch prima? Heb je ook eens geluk. Maar nooit tegen je collega’s zeggen, hoor! Want dan vinden ze je een hoer!’
Een prostituee, een junk, een kankerpatiënt, een geflopte schrijver: in Wegens geluk gesloten draait het om ogenschijnlijke buitenstaanders en heroïsche verliezers. Er is weinig verzonnen aan deze rauwkomische verhalen. Voor Justine le Clercq is de werkelijkheid al absurd genoeg: ‘Mijn verhalen zijn slices of life. Waarom zou je er iets bíj verzinnen?’
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
J.M. Coetzee – Nietverloren
(Cossee)
Twee huizen, twee continenten – wat is het eigenlijk
precies, dat zich ons in een huis laat thuis voelen? Of
juist niet? Als Bill en Jane op bezoek zijn in Zuid-Afri-
ka en Bill haar in de Karoo de farm ‘Nietverloren’ van
zijn grootvader wil laten zijn, is de armoedige boerderij
intussen opgeknapt en in een prachtig toeristenresort
veranderd. Bill is verbijsterd en verbitterd, het is ‘de ver-
bittering van een verslagen liefde’.
‘We waren meteen verliefd op het huis,’ zeggen
vrienden van de verteller in Een huis in Spanje. Hoe kun
je op een huis verliefd raken als het huis niets van dat
alles terug kan doen, wil hij antwoorden. Als je verliefd
gaat worden op dingen, wat blijft er dan van echte liefde
over, liefde van vroeger?
Coetzees blik op de vier wanden waartussen wij wo-
nen, is van een serene melancholie én van een pragmati-
sche rationaliteit, en wij kijken achteraf met andere ogen
naar ons huis en onze herinneringen aan gelukkige da-
gen op die plek.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rita Verschuur – Over Simeon
(Cossee) [boekomslag]
Een jaar na het overlijden van de populaire componist Simeon ten Holt brengt Rita Verschuur een eerbetoon aan hun vriendschap. Zij waren tien jaar bevriend. Ze woonden vlak bij elkaar in Bergen, maar het contact verliep niet zelden per brief of telefoon. En dan waren er de ontmoetingen, altijd thuis bij de componist, om vier uur ’s middags, niet vroeger en niet later.
De gesprekken gingen aanvankelijk over elkaars werk, de parallellen en verschillen. Ten Holt las boeken van Verschuur, zij luisterde naar zijn vele uiteenlopende composities. Maar het gesprek over hun handwerk, de bronnen van inspiratie, het slagen en mislukken, het proberen en verwerpen, zou snel aan zijn einde zijn gekomen als het niet onderdeel werd van een vriendschap die in de loop der jaren steeds hechter en persoonlijker werd. Alles kwam er aan de orde, de grote dingen des levens zoals liefde, ziekte en dood, maar ook de dagelijkse rituelen, de belemmeringen van het ouder worden.
Rita Verschuur heeft haar verslag van hun ontmoetingen mogen aanvullen met brieven die de componist aan haar stuurde. Zo is Over Simeon niet alleen een uniek cadeau voor de nog steeds groeiende groep van Canto Ostinato-verslaafden en Simeon ten Holt-bewonderaars, maar ook een boek over een bijzondere vriendschap.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Arnold Zweig – De strijd om sergeant Grisja
(Cossee)
Al lijkt het einde van de Grote Oorlog in zicht, hij houdt het niet langer uit: Grisja Iljitsj Paprotkin móet naar het oosten, naar zijn vrouw en dochtertje. Maar Grisja wordt opgepakt en ter dood veroordeeld. Eén generaal is niet bereid om dit te accepteren, zo aan het eind van de oorlog. Het lot van Grisja wordt de inzet van een genadeloze machtsstrijd op leven en dood.
‘Op zachte wijze heeft Zweig gedaan wat men in Duitsland verzuimd heeft: hij heeft het zielloze monster epauletten en uniformknopen afgerukt. De strijd om sergeant Grisja is een betoverend boek.’ – Kurt Tucholsky
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hélène Gelèns – applaus vanuit het donker
(Cossee) [zetwerk]
In haar derde dichtbundel, applaus vanuit het donker, verkent Hélène Gelèns thema’s als ‘het spel’ en ‘de lach’. Vrolijke en onschuldige fenomenen, zo lijkt het. Maar klinkt de lach altijd ongedwongen? Of heeft een speelse omgang met de werkelijkheid ook schaduwkanten? In applaus vanuit het donker worden liedjes gezongen, spelregels bedacht, herinneringen gemaakt en achteloze uitspraken gedaan. En daar wordt voor geklapt… vanuit het donker. Vanuit de duisternis klinkt de muziek van ons dagelijkse bestaan soms niet meer zo eenduidig. Maar het leven dient gevierd te worden, dus gelachen, gespeeld, gezongen en geklapt zal er worden.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Annemieke Gerrist – Het volume van een logé
(De Bezige Bij)
Annemieke Gerrist heeft een krachtige poëtische stem en een opvallend beeldend vermogen. De eerste regel van het titelgedicht brengt de lezer ogenblikkelijk dwingend naar de ruimte in haar verbeelding: ‘Twee bedden: 1 van een gezin en 1 van de logé, gescheiden door een dunne wand.’ Het is een ogenschijnlijk eenvoudige regel, maar de wereld die wordt opgeroepen is vele malen groter dan op het eerste gezicht lijkt. Haar alledaagse onderwerpkeuze is verraderlijk, want keer op keer monteert ze taalfragmenten aaneen die doorgaans niet logisch samenhangen.
In Het volume van een logé laat Annemieke Gerrist zien dat ze een groot register tot haar beschikking heeft, alle lyrische conventies tart en dat ze de ernst van de taal luchtig weet te bespelen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Marieke Aafjes Aart Taminiau, Jasmijn Snoijink, Sjoerd Kaandorp – De kraker, de agent, de jurist en de stad
(Oog & Blik)
De kraker, de agent, de jurist en de stad is een onderzoeksjournalistieke graphic novel. Geschreven door drie onderzoeksjournalisten en getekend door drie stripmakers wordt de recente kraakgeschiedenis vanuit drie perspectieven uitgewerkt. In 2010 werd kraken wettelijk verboden en werden krakers strafbaar gesteld. De journalisten onderzoeken de impact hiervan voor de betrokken partijen door onder meer (oud)krakers, openbaar aanklagers, advocaten, burgemeesters, buurtregisseurs, politieagenten en huiseigenaren te interviewen en zich een periode onder te dompelen in de wereld van hun hoofdpersonages. De kraker, de agent, de jurist en de stad laat daarnaast aan de hand van dit thema zien hoe de democratie in onze samenleving functioneert.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stefan Spjut – Stallo
(Oog & Blik)
De foto die natuurfotograaf Gunnar Myrén nam toen hij jaren geleden over het nationale park Sarek vloog, heeft hem zijn leven lang niet met rust gelaten. Welk mysterieus schepsel liet zich onder de berken in de uitgestrekte vallei fotograferen? Gunnar was ervan overtuigd dat hij een al eeuwen verborgen geheim had geopenbaard: in de Zweedse wildernis verbergen zich vreemde wezens die zich nog nooit hebben laten zien.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wim Kayzer – De laatste tafel
(Balans)
Een fysicus, die een groot deel van zijn leven wijdde aan het bestuderen van het raadsel van de donkere materie in het universum, ziet zich onverhoeds geconfronteerd met het einde. Hij blijkt een aneurysma in zijn hersenstam te hebben waaraan hij binnen korte tijd zal overlijden. Het enige alternatief is een spoedoperatie, maar de kans dat hij die ingreep overleeft is klein. Wat gebeurt er als je hoort dat je waarschijnlijk nog maar bitter weinig tijd hebt? De laatste tafel speelt zich af in de laatste twee etmalen voor de operatie. De fysicus schrijft en schrijft, om te ontsnappen aan de angst die hem voortdurend dreigt in te halen. Minutieus doet hij verslag van zijn leven, zijn liefdes, zijn twijfel, zijn blik op de natuur der dingen. Hij richt zich tot zijn boezemvriend, een Hongaarse kosmoloog die ooit de wetenschap vaarwel zei en zijn heil zocht in poëzie, vrouwen en drank een vriend die spoorslags afreist vanuit Budapest zodra hij van de operatie hoort.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .